Wasbare luiers: onze collega's vertellen
Jonge kinderen poepen en plassen. Je denkt er vaak niet bij na: een luier is gewoon nodig.
De impact van wegwerpluiers
Maar, wist je dat zo'n 5 tot 8% van al ons restafval bestaat uit luiers? Dat we in Nederland 1 miljard luiers per jaar weggooien? Dat een kind ruim 7000 luiers gebruikt voor het zindelijk wordt?
Als jouw restafvalbak eens per maand wordt opgehaald, dan is dat nogal wat afval dat opstapelt. Al die luiers kunnen niet worden hergebruikt of gerecycled. Zonde: zowel van de productie, als het verpakkingsmateriaal, en het product.
Daarnaast bevat een wegwerpluier plastics, wordt het gebleekt en geparfumeerd. De chemische stoffen die worden gebruikt bij de productie vormen een risico voor het milieu, zoals kleurstof, parfum en absorbeerbaar materiaal. Het kost materiaal, water en energie om de luiers te produceren, te verpakken én te vervoeren. En dat alles voor een kort gebruik van slechts een paar uur per luier.
Het alternatief: terug in de tijd
Afval van luiers is een modern probleem: tot ongeveer 1960 gebruikten de meeste ouders herbruikbare, stoffen luiers. Waarom zijn we daarmee gestopt? Gedeeltelijk door de opkomst van de wegwerpluier, en het gemak dat het biedt—en de waanzinnige marketing van Pampers. De wegwerpluier wordt vaak gezien als praktischer en efficiënter. In een maatschappij waar alles snel moet en iedereen productief moet zijn, willen ouders zo min mogelijk tijd kwijt zijn aan het verschonen van hun kinderen. Daarom zijn ouders huiverig om de herbruikbare luier te proberen. Je moet namelijk niet alleen de producten aanschaffen, maar ook het gebruik ervan onder de knie krijgen. Bij NMCX begrijpen wij dat helemaal. Daarom hebben wij drie ouders bij NMCX gevraagd om hun ervaringen en tips voor het gebruiken van herbruikbare luiers.
Jorrit (54): "Als ouder schrik je van de hoeveelheid afval die je opeens veroorzaakt met luiers. Als je een luier weggooit, dan gooi je voornamelijk vocht weg en materialen zoals papier, plastic, vochtabsorbeerders etc. Dit wordt allemaal verbrandt wat veel energie kost en een verlies van grondstoffen is."
Daniëlle (32): "Het is al heel fijn dat we [...] in ieder geval meer grondstoffen besparen door de wasbare luiers te gebruiken en op die manier ons steentje bij proberen te dragen."
Voordelen:
Duurzame keuze
Natuurlijker: geen parfum, plastic of toxische stoffen
Minder afval
Potentieel goedkoper (zeker als je tweedehands koopt)
Er is wetenschappelijk bewijs dat kinderen sneller zindelijk worden met stoffen, wasbare luiers dan wegwerpluiers
Je kan de luiers aanpassen aan je kind door meer of minder absorberende inleggers te kopen
Leuke patroontjes en kleurtjes!
Sommige ouders geven aan dat ze minder stinken
Nadelen:
Het is een investering (zowel geld als tijd om te onderzoeken en leren hoe het werkt!)
Je moet vaak wassen, en dat kost tijd, elektriciteit en water
Grotere kans op lekken, zeker als de luier niet goed past: pasvorm is daarom belangrijk!
Het is minder praktisch onderweg
De luiers zijn dikker
Het gebruik: hoe veel werk is het nou?
Ja, het gebruik van herbruikbare luiers kost tijd. De reden hiervoor, is dat ze gewassen en gedroogd moeten worden. Het kost ook tijd om te onderzoeken hoe de luiers werken, welke je nodig hebt, en hoe je moet wassen.
Daniëlle (32): "Mensen in onze omgeving waren eerst sceptisch: 'je gooit toch geen poep in de wasmachine!'. Zo werkt het helemaal niet (gelukkig) en sommigen vragen nu zelfs hoe het dan precies werkt en of ze het eens mogen ervaren met omdoen bij onze kleine. Tot nu toe vindt iedereen het dan uiteindelijk toch goed te doen!"
Jorrit (54, bij gebruik 41): "Ik had een set van zes of zeven wasbare luiers op Marktplaats gekocht (en ze ook weer doorverkocht) en deze eigenlijk alleen gebruikt op de dagen dat ik thuis voor mijn kinderen zorgde. Ik kocht dan wel speciale papieren inleggerkruisjes bij zodat vooral de grote boodschap netjes afgevoerd kon worden in de wc."
Hoe moet je dat wassen?
De meeste herbruikbare luiers werken met een inlegvel. Als je kindje gepoept heeft, gooi je dat inlegvelletje weg. Dat is veel minder afval dan een wegwerpluier. Heeft het kindje geplast? Dan kan het velletje doorgaans mee de was in.
Veel merken raden aan om de onderbroeken even koud voor te spoelen, maar dat is niet per se nodig. Je kan ze lekker opsparen in een luiertas of luieremmer, en dan allemaal in een was gooien van 40 tot 60 graden.
Een nadeel: ecologische wasmiddelen zijn nog niet sterk genoeg om deze luiers goed genoeg schoon te krijgen. Daarnaast hebben de wasbare luiers een droogtijd van circa 24 uur als ze op een geschikte plek hangen, dus dat betekent: goed plannen.
Als je zoveel moet wassen, is het dan wel duurzamer?
Het water en de brandstof dat je gebruikt bij het wassen, kan niet op tegen de hoeveelheid water en brandstof die wordt gebruikt in de productie, het verpakken en het vervoeren van wegwerpluiers. En dan hebben we het nog niet eens over het afvalprobleem!
Voelt dat wel prettig voor mijn kindje?
De materialen die gebruikt worden zijn over het algemeen zacht. Wel merkt je kindje er meer van, als het gepoept of geplast wordt. Daardoor wordt het wellicht eerder zindelijk. Kies bij de aankoop bij voorkeur voor biologisch, plasticvrij materiaal.
Sanne (gefingeerd): "Hele leuke kleurtjes en printjes en heel lekker zacht, fijne materialen (bamboe en katoen)."
Daniëlle (32): "Het is een zachte stof, dus fijn voor de babybillen. Hij heeft dan ook nog geen luieruitslag door de luiers gehad! We gebruiken ook steeds vaker wasbare billendoekjes erbij, zodat we daar ook duurzamer mee omgaan. "
Is dat niet onhandig op vakantie of onderweg?
Dat is echt persoonlijk! In dat geval kan je ook combineren. Veel van onze collega's gebruiken de herbruikbare luiers thuis, en wegwerpluiers onderweg. Best of both worlds!
Daniëlle (32): "Zelfs op visite, onderweg en op vakantie is het ook goed te doen.", maar Daniëlle stipt ook een nadeel aan: "Daarnaast wil de kinderopvang er helaas ook nog niet aan meewerken, dus daar gebruiken we dan nog wel wegwerpluiers voor."
Sanne (gefingeerd): "Als je op pad bent moet je best veel mee. Ze zijn namelijk dikker dan gewone luiers en een luier bestaat uit meerdere delen: inlegvel, luier, overbroek en een overoverbroek."
Zijn ze niet veel duurder dan wegwerpluiers?
Over het algemeen niet. Natuurlijk kun je het zo gek maken als je het wilt. Maar een van de mooie dingen van wasbare luiers, is dat je ze makkelijk tweedehands kunt kopen via Marktplaats of Vinted—of vraag eens rond bij familie en vrienden.
Maar ook bij nieuwkoop kom je goedkoper uit dan bij wegwerpluiers. Zie hieronder de tabel voor een voorbeeldberekening, waarbij wordt uitgegaan van 18-25 luiers, wat een goede schatting is van voltijd gebruik. In de praktijk, volgens onze ervaringsdeskundigen, kom je met 7 tot 10 luiers rond, als je daarnaast ook wegwerpluiers gebruikt.
Natuurlijk betaal je wel meer voor water en elektriciteit. Maar dat is marginaal. Mocht je toevallig zonnepanelen hebben, dan loont het om te wassen wanneer de zon schijnt!
Sanne (gefingeerd): "Wij hebben de luiers zodra ze niet meer pasten doorgegeven. Vond ik ook nog weer leuk!"
Tabel via: luier.nl/wasbare-luiers/kosten-wegwerp-vs-wasbare-luiers
Waar moet ik beginnen? Ik raak verdwaald in alle informatie!
Je bent niet de enige. Er zijn veel verschillende soorten wasbare luiers.
Daniëlle zegt: "Als je op internet gaat zoeken naar wasbare luiers en welke soort je dan moet hebben, verdwaal je in allerlei merken en type luiers. De Billenboetiek (www.billenboetiek.nl) is een heel fijn bedrijf dat ook webinars geeft over het gebruik en waar je al je vragen kan stellen. Ze geven heel eerlijk advies en hebben alles zelf getest met hun eigen kinderen. Je kan ook een pakket lenen met allerlei soorten, maten en merken die ze dan tijdens de webinar langslopen op voor- en nadelen. Wij vonden het heel fijn om zo erachter te komen welk systeem van wasbare luiers voor ons werkt en hebben er nog geen moment spijt van gehad."
Wasbare luiers kunnen een duurzaam alternatief zijn voor wegwerpluiers. Daarnaast kan het goedkoper zijn, en zachter voor de kinderbilletjes. Test het eens uit met een leen- of testpakket. Wie weet werkt het voor jullie en jullie kindje hartstikke fijn!
Bronnen:
https://www.luieremmers.nl/data-statistieken-over-luiers/
https://ecomaniac.org/how-do-diapers-affect-the-environment/
https://www.cheekywipes.com/blog/the-pros-and-cons-of-reusable-nappies.html
https://thediaperexperts.com/reusable-cloth-diapers-reviews/